BRUSSELS KRISTAL

Brussels Kristal

Tergend langzaam zet hij met zwart kohlpotlood een dun lijntje onder de wimperrand van beide ogen.
Soms doet hij dat ook wel op de waterlijn maar daar krijgt hij van die priemend kleine oogjes van. Niet bepaald nodig gezien zijn half-Indonesische genenpoel.
In plaats van meer expressie gaf dat hem, naar eigen zeggen, de uitstraling van een oude verbouwde Hollywoodster die ook nog allergisch is voor katten.
Ik vind het steeds weer fascinerend, de gedaanteverwisseling die zich onder mijn ogen voltrekt. En wanneer hij als klap op de vuurpijl zijn pruik opzet en mij via de spiegel een knipoog geeft, kan ik niet anders dan hem benijden om zijn trotse lef.
Ook al is hij wat grof gebouwd en nog steeds niet helemaal van zijn baardgroei verlost, zou een vreemde hem zeker beschouwen als vrouw.
Zonder enige twijfel.

Hoewel ik hem al ken vanaf de jaren zeventig, toen we samen op de vorkheftruck reden bij een grote visafslag, had ik dit never nooit niet kunnen bedenken. Jaap? De Jaap die altijd de duidelijk homoseksuele ploegchef in de zeik nam? De Jaap die behoorlijk rolbevestigend zware Van Nelle rookte en niet echt uitblonk in vrouwvriendelijkheid? Je had me veel wijs kunnen maken, maar niet dat hij toen al gebukt ging onder zijn gender-identiteit. Sterker; ik heb niet veel gevochten in mijn leven maar met Jaap wel! Het litteken boven mijn linker wenkbrauw herinnert mij daar nog dagelijks aan.
Van zijn trouwdag herinner ik mij nog het meest dat hij de halve avond zoek was en uiteindelijk niemand wist waar meneer de bruidegom uithing. Ook zijn nieuwbakken vrouw niet.
Dat huwelijk, bleek achteraf, zou niet lang duren maar bracht wel twee kinderen voort. Vlak na de geboorte van hun tweede, ook een zoon, zijn wij elkaar uit het oog verloren. Vooral ook omdat ik toen in Portugal mijn vrouw ontmoette. Pas tien jaar geleden keerde ik terug. Alleen.

Het is alweer zeven jaar geleden dat ik op een donkere, stormachtige herfstavond gebeld werd.
Ik geloof dat het op een zondag was. Ik had Jaap jaren niet gesproken of gezien maar ik hoorde direct aan zijn stem dat er iets aan de hand was. Iets waar ik mijn vinger niet op kon leggen. Jaap heeft altijd veel gerookt en misschien had die verslaving inmiddels zijn stem aangetast? Hij klonk vreemd. Anders..
Nadat alle koetjes en kalfjes het veld hadden geruimd, besloten we om elkaar te ontmoeten. Voor good times sake. We spraken af bij hem thuis in het centrum van Brussel.

In de Dansaertwijk mijn auto parkeren bleek achteraf een peuleschil vergeleken bij wat komen ging. Ik weet nog dat ik dacht dat ik me zeker vergist had in het huisnummer toen een vrouw de deur opende op het adres wat Jaap opgegeven had.
Ik herinner mij ook nog heel goed dat geluid van tikkende naaldhakken achter me aan, nadat ik subiet rechtsomkeert had gemaakt toen langzaam tot mij doorgedrongen was wie er in de deuropening stond.

Ik heb nooit geweten dat een mens zo kan huilen. Schokschouderend en zowat stikkend in overtollig slijm probeerde hij mij tegen te houden. Ik kon niet anders dan mee terug lopen naar zijn appartement en de aangeboden Schotse whisky accepteren.

Na de uitvoering van een taakstraf in een garagebedrijf, zo vertelde hij later aan mij, waarbij tijdens het snoeien van via dakramen naar binnen woekerend geboomte de dakgoot het begeven had waardoor hij dus vijf lange meters naar beneden viel, is de omslag gekomen. Door die val heeft hij drie weken plat moeten liggen omdat er een wervel was gescheurd in zijn onderrug. Al zijn jarenlang weggestopte emoties waren ongecensureerd teruggekomen. Als een klap met een boksbeugel, recht in zijn porum. Die drie weken noemt hij steevast zijn zwangerschapstijd omdat ze zijn wedergeboorte inluidden.
Afkomstig uit een klein vissersdorp en als nazaat van een zwaar protestantse vader, heeft hij in zijn tiende levensjaar bewust een knop om moeten zetten om te kunnen overleven in het aartsconservatieve milieu waar hij toen toe behoorde. Sowieso had hij pas op de kleuterschool geweten dat hij een jongen was. Tot die tijd was hij zich daar helemaal niet van bewust. Hooguit merkte hij soms dat het zijn vader mateloos irriteerde als hij weer eens met de meisjes speelde in plaats van met jongens. Ook toen hij ouder werd en zich realiseerde dat er een etiket op hem was geplakt, merkte hij op dat zijn vader, maar zeker ook zijn moeder, constant zeurde over zijn vermeende hobby's zoals dansen, plaatjes uit vrouwentijdschriften knippen en dagboeken schrijven. Ze konden het slechts vermoeden, zo heimelijk ging hij er wel mee om, maar een kapot geknipte Libelle veeg je moeilijk onder het tapijt..
Rond zijn dertiende verjaardag was hij zich echt gaan schamen en heeft hij voor zijn omgeving nogal geforceerd zijn mannelijk voorkomen in de uitverkoop gegooid. Dat was de vroege voorloper van de Jaap die ik had leren kennen. En ook van de stoerheid waar iedereen met boter en suiker instonk. De licht criminele, aantrekkelijke praatjesmaker die iedereen voor zich wist te winnen.

Onze trouwdag, twee jaar geleden, zal ik niet licht vergeten. Er kwam niemand. Alleen wij twee. En dat was genoeg!

Hij was na zijn ontpopping al snel iedereen om hem heen kwijtgeraakt. Janine, zijn zeurderige vrouw die ik helaas ook nog gekend heb, heeft hem direct met koffer en al de straat opgegooid. Zijn kinderen, toen acht en zes jaar oud, heeft hij nooit meer gezien. Hij kon niet meer in zijn geboortedorp komen zonder dat er krassen in de lak van zijn auto werden gekerfd.
Hij had er sowieso niets meer te zoeken. Toen de resultaten van de hormoonbehandelingen fysiek zichtbaar werden, had zijn vader voor eens en altijd de deur voor hem op slot gedraaid. Hij kwam er niet meer in. Zijn moeder was toentertijd helaas al overleden na een kort, treurig ziekbed en de familie van haar kant woont nu eenmaal in Indonesië.
Overigens; waarschijnlijk is het ook zo dat zij niet op hem zaten te wachten.

Wachten deed hij wel! Al die jaren. En al die gesprekken met artsen, psychologen en andere peuten, hadden hem regelmatig bijna doen opgeven. Hij was ook zeker jaloers geweest op al die jonge hedendaagse voorbeelden van de televisie.
Ergens vond hij zichzelf te oud. En ergens voelde hij zich niet serieus genomen. Door niemand niet.
Het heeft hem zeker vijftien jaar gekost om 'Daphne' te worden. De hormoonkuren waren bovendien niet misselijk. En het vele eenzame wachten was soms vreselijk. Van die vijftien jaar was hij er negen zo goed als alleen geweest en pas na die tijd ontdekte hij zijn lotgenoten en ging hij uit, kreeg vriendinnen en een beetje meer respect. Dientengevolge kwam er toen bij hem ook wat meer geduld en levenslust terug.

Toen ik eenmaal aan haar verschijning gewend was geraakt merkte ik voor mezelf op dat ik deze vriendschap stiekem erg gemist had. Man of vrouw, het blijft toch de persoon waarmee ik zoveel magische lol en ook doffe ellende heb beleefd. Onze band was altijd al vrij bijzonder geweest. Ook als 'mannen' onderling zijnde.
Natuurlijk heb ik toen nooit gezien hoe mooi hij was. Niet zoals ik nu wel kan zien hoe prachtig ze is. Echt, ontdaan van alle masculiniteit is ze haar perfecte zelf geworden.
De eerste jaren na onze herontmoeting werden we al snel weer onafscheidelijk. Pas na drie jaar, nu zo'n vier jaar terug, werd ik plotsklaps ziek verliefd. Het was niet langer tegen te houden.

Sinds ons huwelijk, twee jaar geleden in hartje Brussel, is hij voor mij zij. Ook al zal hij pas over ruim een jaar 'echt' Daphne zijn, ze hoort bij mij!

Elke ochtend zit ik erbij als zij zichzelf uitgebreid optut. Vanaf het aantrekken van haar lingerie tot het fatsoeneren van haar pruik. In elke hoedanigheid is mijn nu bijna vijf-en-zestig jarige schat het bekijken waard. Mijn ochtend-voyeurisme stemt haar ondeugend. Ze slooft zich charmant voor me uit. Voor haar blijft het heel bijzonder dat ik van haar hou. Het voelt nog steeds onwennig nieuw.
Dat merk ik als we samen op straat zijn, waar ze wordt beschimpt en nagewezen. Mijn schitterend Brussels kristal doet blijkbaar pijn aan de ogen. Ik pak daarop altijd troostend haar hand vast, maar haar diep gekwetste ego zal ik jammerlijk genoeg nooit geheel kunnen omvatten.

Dat raakt!

...

...